થોડીક અનુભૂતિઓ ***મહેન્દ્ર જોષી
(૧)
સુરજ સાખે એક વાત કહેવી છે મનની .
એ ખરું કે તમે સામે હો ત્યારે
ભાન ભૂલી જાઉં છું
દૂર હો ત્યારે
પેલી વાત ઊભરાય કીડીઓ જેમ મનમાં
નજરમાં નજર પરોવી
અક્ષરશઃ કહી દઉં છું જાણે ..
મારા સમ છે તમને
કોઈને કહી દો તો !
હા, તમે અંતર્યામી ખરાને !
(૨)
ધૂળેટીના દિવસે તમને
અલપઝલપ જોયા
રસોડાની બારીમાંથી
ગુલાલ-ગુલાલ!
બધાય કામ પડતા મેલી
દોડી આવી બહાનું કાઢી
તમારી નજરે પડવા
ઉફ ! ત્યાં તમે નહોતા
ભોંઠપનો ભાર મનમાં વેંઢારી
ભરાઈ રહી ભંડકિયામાં
તમારી નજરથી બચવા
પણ ...
રુવે રુવે ફરતી રહી તમારી નજર
આખો દિવસ
હું ગુલાલ ગુલાલ થઇ ગઈ
સાંજ થતામાં.....
(૩)
મોસુઝણુ થવામાં
સંજવારી કાઢતી ગાતી જાઉં
'શેરી વળાવી સજ કરું હરિ આવોને '
ઘરના વાસી કચરાકૂડા સાથે આવી આંગણામાં
હિંડોળે સાક્ષાત ઝૂલતા હતા તમે !
હું તો હેબતાઈ જ ગઈ
'આવો ' ના ભાન વિના
અડધે વસ્ત્રે દોડી દુપટ્ટો લેવા ...
આંખ ખૂલી ગઈ
ઢોલિયેથી તે હિંડોળા લગ
પગલે પગલે કદમ્બ ફૂલ
દોડીને પાછી આવું તો
હિંડોળો ખાલી ખાલી ઝૂલ્યા કરે
હું પસ્તાવાના કૂવે ડબક ડબક .......
(૪)
સવારની વેળ
દૂધ સાથે ઊભરાઈ ગઈ ..
નાહી તો ખરી
ઠાકોરજી ભૂલાઈ ગયા
બપોરે બળી ગયો દાળનો વઘાર
માંડ માંડ ધોવાયા લૂગડાં
પરવારી આડે પડખે થઇ
ઘરના ગોકીરે વા-વરસાદે ભીંજવી નાખ્યા
કોરા લૂગડાં
રાતે ખીચડીમાં ભૂલાઈ ગયું લૂણ
વાળું ટાણે
ઘર આખાની ધખ ખાધી
રાતે રોવાઇ ગયું એકલા
મારા જ પાલવથી લૂછતી રહી મને
ઢોલીયા ની કોરે આડી નજરે જોવાઈ ગયું
આભલામાં
તમે લુચ્ચું હસતા નીરખતા હતા મને
નજર ઊંચી કરું ત્યાં તો ..
સમજી ગઈ !
કેટલાય દિવસથી તમને ના દીઠ્યા નું દુ:ખ
ને ઉપર જતા તમારી છાની છાની લીલાઓ !
અંતર્યામી,
આવું શુ કરતા હશો ?
....
(૫)
જે કેડીએ તમે આવો અને જાઓ
એ જ કેડીએ હું પણ ..
ઊભું ,જ્યાં ઊભા રહો તમે
બેસી લઉં ,જ્યાં બેસતા હો તમે
તમારી હવામાં લહેરાઉં
તમારા તડકે તપુ
ભીંજાઉં તમારા વરસાદે
કોરી થાઉં તમારી નજરના વસ્ત્રથી
ગીતની એકાદ કડી ગાઉ
હસી લઉં એકલી એક્લી
ઝાડ ખંખેરું ,ફૂલ વીણુ
પૂજા કરું પ્રસાદ વહેંચું
હીંચકે ઝૂલી લઉં
અધરાતે જાગું
તારાઓમાં તમને ટમ ટમ તા જોઉં
રોઈ લઉં ઉંઘની મારી
મોઢામાં મગ ભરી લઉં
સવાર સવાર
કોણ જાણે હમણા હમણા
મને આવું કેમ થાય છે ?
તમને આવું કૈ થાય છે
અંતર્યામી? .............
******************************************
(૧)
સુરજ સાખે એક વાત કહેવી છે મનની .
એ ખરું કે તમે સામે હો ત્યારે
ભાન ભૂલી જાઉં છું
દૂર હો ત્યારે
પેલી વાત ઊભરાય કીડીઓ જેમ મનમાં
નજરમાં નજર પરોવી
અક્ષરશઃ કહી દઉં છું જાણે ..
મારા સમ છે તમને
કોઈને કહી દો તો !
હા, તમે અંતર્યામી ખરાને !
(૨)
ધૂળેટીના દિવસે તમને
અલપઝલપ જોયા
રસોડાની બારીમાંથી
ગુલાલ-ગુલાલ!
બધાય કામ પડતા મેલી
દોડી આવી બહાનું કાઢી
તમારી નજરે પડવા
ઉફ ! ત્યાં તમે નહોતા
ભોંઠપનો ભાર મનમાં વેંઢારી
ભરાઈ રહી ભંડકિયામાં
તમારી નજરથી બચવા
પણ ...
રુવે રુવે ફરતી રહી તમારી નજર
આખો દિવસ
હું ગુલાલ ગુલાલ થઇ ગઈ
સાંજ થતામાં.....
(૩)
મોસુઝણુ થવામાં
સંજવારી કાઢતી ગાતી જાઉં
'શેરી વળાવી સજ કરું હરિ આવોને '
ઘરના વાસી કચરાકૂડા સાથે આવી આંગણામાં
હિંડોળે સાક્ષાત ઝૂલતા હતા તમે !
હું તો હેબતાઈ જ ગઈ
'આવો ' ના ભાન વિના
અડધે વસ્ત્રે દોડી દુપટ્ટો લેવા ...
આંખ ખૂલી ગઈ
ઢોલિયેથી તે હિંડોળા લગ
પગલે પગલે કદમ્બ ફૂલ
દોડીને પાછી આવું તો
હિંડોળો ખાલી ખાલી ઝૂલ્યા કરે
હું પસ્તાવાના કૂવે ડબક ડબક .......
(૪)
સવારની વેળ
દૂધ સાથે ઊભરાઈ ગઈ ..
નાહી તો ખરી
ઠાકોરજી ભૂલાઈ ગયા
બપોરે બળી ગયો દાળનો વઘાર
માંડ માંડ ધોવાયા લૂગડાં
પરવારી આડે પડખે થઇ
ઘરના ગોકીરે વા-વરસાદે ભીંજવી નાખ્યા
કોરા લૂગડાં
રાતે ખીચડીમાં ભૂલાઈ ગયું લૂણ
વાળું ટાણે
ઘર આખાની ધખ ખાધી
રાતે રોવાઇ ગયું એકલા
મારા જ પાલવથી લૂછતી રહી મને
ઢોલીયા ની કોરે આડી નજરે જોવાઈ ગયું
આભલામાં
તમે લુચ્ચું હસતા નીરખતા હતા મને
નજર ઊંચી કરું ત્યાં તો ..
સમજી ગઈ !
કેટલાય દિવસથી તમને ના દીઠ્યા નું દુ:ખ
ને ઉપર જતા તમારી છાની છાની લીલાઓ !
અંતર્યામી,
આવું શુ કરતા હશો ?
....
(૫)
જે કેડીએ તમે આવો અને જાઓ
એ જ કેડીએ હું પણ ..
ઊભું ,જ્યાં ઊભા રહો તમે
બેસી લઉં ,જ્યાં બેસતા હો તમે
તમારી હવામાં લહેરાઉં
તમારા તડકે તપુ
ભીંજાઉં તમારા વરસાદે
કોરી થાઉં તમારી નજરના વસ્ત્રથી
ગીતની એકાદ કડી ગાઉ
હસી લઉં એકલી એક્લી
ઝાડ ખંખેરું ,ફૂલ વીણુ
પૂજા કરું પ્રસાદ વહેંચું
હીંચકે ઝૂલી લઉં
અધરાતે જાગું
તારાઓમાં તમને ટમ ટમ તા જોઉં
રોઈ લઉં ઉંઘની મારી
મોઢામાં મગ ભરી લઉં
સવાર સવાર
કોણ જાણે હમણા હમણા
મને આવું કેમ થાય છે ?
તમને આવું કૈ થાય છે
અંતર્યામી? .............
******************************************
No comments:
Post a Comment