જાત સાથે .....વાત***મહેન્દ્ર જોશી
હવે રોજ રવિવાર છે .પણ ...એ રવિવાર મારો જયારે હું જાત સાથે સંવાદ આરંભ કરું ....અને પ્રામાણીકતા થી કરું..સારા અને સાચા માટે નહી, કોઈને માટે પણ નહી..માત્ર મારો મારી સાથે જે હું પળ પ્રતિ પળ મને અને વિશ્વને અનુભવું છું તે વ્યક્ત કરવા માટે જ... .એક જ મુદ્દા ઉપર..
.....જે ઝડપથી જીવન પરિવર્તન પામી રહ્યું છે તે વધુ ને વધુ સરળ થવાને બદલે જટિલ થઇ રહેલું અનુભવાય છે .ખાન -પાન ,રહેણીકરણી .આધુનિક ભૌતિક સુવિધા,પારસ્પરિક વ્યવહારો અને સંબંધો વગેરે ઘણી બાબતોથી પ્રભાવિત થઇ રહ્યું છે તે આપણને ક્યાં માર્ગે લઇ જશે તે વિષે વિચારીએ તો પણ
સામુહિક કે વ્યક્તિગત રીતે તેને આવકારીએ કે અટકાવી શકીએ નહી એવું લાગે છે .ઉત્થાન થશે કે પતન તે પણ નિશ્ચિત રીતે કહી શકી નહી.આધુનિક ટેકનોલોજી એ આપણને ખુલ્લા પાડી દીધા છે .મને પ્રશ્નો જેમ ઉદ્ભવે છે તેમ નિરાકરણ પણ છે જ...તે માત્ર મારા માટે ..
૧...બાહ્ય વિકાસ થયો પણ આંતરિક થયો ખરો? વોટસેપ પર હું એક પુખ્ત ઉમરની શૈક્ષણિક ડીગ્રીધારી વ્યક્તિ સુવિચાર મુકુ સુપ્રભાત કહું ,કે ચાનો કપ અનેગરમ નાસ્તાની ડીશ મુકુ ..ખરેખર અન્યને પ્રભાવિત કરવા મુકુ છું કે અન્ય હેતુથી...આ આભાસી ચિત્ર છે કે વાસ્તવિક ?હું ઘરમાં અને ઘર બહાર પણ તે રીતે વર્તું તો મારો આંતરિક વિકાસ થયોકહેવાય નહી ? બંને વચ્ચે વિરોધાભાસ છે.તો ટેકનોલોજીનો વિકાસ થયો જ ન કહેવાય તેવું હું માનતો થયો છું ..જે સુવિચાર મુકુ તે મારા જીવનમાં નથી...તો આ દેખાવ ઉત્થાન કરે કે પતન ? હા માણસ તરીકે આપણે અપૂર્ણ ખરા તો દેખાવ કરીને જાત સામે વધુ હલકો શા માટે પડુ? કા તો તે પ્રકારનું કૃત્રિમ વર્તન બંધ કરુ કે થોડો પ્રેમભર્યો વ્યવહાર લાવી મારું વર્તન સુધારું જાત સાથે વધુ પ્રામાણિક રહું ...જો આ બધી રમત હોય તો રમી લેવું.....જાત સાથે લેવા દેવા નથી તેમ કહી દેવું....
ટૂંકમાં કહી દઉં...જે પોતા માટે નહી પણ બીજાને ઈમ્પ્રેસ કરવા જીવનનો વ્યય કરે છે તે ડીપ્રેસ થશે જ ...
જે દિલમાં હોય તેવા જ રહીએ....અસત્ય,સંકુચિતતા ,દેખાવ અને દંભમાંથી અસલ આપણું જીવન જે કુદરતે આપ્યું છે તે જીવીએ આનંદમય .કોઈની પાસે ખોટા પાડવા કરતાં જાત સાથે .....
***************************************************************
હવે રોજ રવિવાર છે .પણ ...એ રવિવાર મારો જયારે હું જાત સાથે સંવાદ આરંભ કરું ....અને પ્રામાણીકતા થી કરું..સારા અને સાચા માટે નહી, કોઈને માટે પણ નહી..માત્ર મારો મારી સાથે જે હું પળ પ્રતિ પળ મને અને વિશ્વને અનુભવું છું તે વ્યક્ત કરવા માટે જ... .એક જ મુદ્દા ઉપર..
.....જે ઝડપથી જીવન પરિવર્તન પામી રહ્યું છે તે વધુ ને વધુ સરળ થવાને બદલે જટિલ થઇ રહેલું અનુભવાય છે .ખાન -પાન ,રહેણીકરણી .આધુનિક ભૌતિક સુવિધા,પારસ્પરિક વ્યવહારો અને સંબંધો વગેરે ઘણી બાબતોથી પ્રભાવિત થઇ રહ્યું છે તે આપણને ક્યાં માર્ગે લઇ જશે તે વિષે વિચારીએ તો પણ
સામુહિક કે વ્યક્તિગત રીતે તેને આવકારીએ કે અટકાવી શકીએ નહી એવું લાગે છે .ઉત્થાન થશે કે પતન તે પણ નિશ્ચિત રીતે કહી શકી નહી.આધુનિક ટેકનોલોજી એ આપણને ખુલ્લા પાડી દીધા છે .મને પ્રશ્નો જેમ ઉદ્ભવે છે તેમ નિરાકરણ પણ છે જ...તે માત્ર મારા માટે ..
૧...બાહ્ય વિકાસ થયો પણ આંતરિક થયો ખરો? વોટસેપ પર હું એક પુખ્ત ઉમરની શૈક્ષણિક ડીગ્રીધારી વ્યક્તિ સુવિચાર મુકુ સુપ્રભાત કહું ,કે ચાનો કપ અનેગરમ નાસ્તાની ડીશ મુકુ ..ખરેખર અન્યને પ્રભાવિત કરવા મુકુ છું કે અન્ય હેતુથી...આ આભાસી ચિત્ર છે કે વાસ્તવિક ?હું ઘરમાં અને ઘર બહાર પણ તે રીતે વર્તું તો મારો આંતરિક વિકાસ થયોકહેવાય નહી ? બંને વચ્ચે વિરોધાભાસ છે.તો ટેકનોલોજીનો વિકાસ થયો જ ન કહેવાય તેવું હું માનતો થયો છું ..જે સુવિચાર મુકુ તે મારા જીવનમાં નથી...તો આ દેખાવ ઉત્થાન કરે કે પતન ? હા માણસ તરીકે આપણે અપૂર્ણ ખરા તો દેખાવ કરીને જાત સામે વધુ હલકો શા માટે પડુ? કા તો તે પ્રકારનું કૃત્રિમ વર્તન બંધ કરુ કે થોડો પ્રેમભર્યો વ્યવહાર લાવી મારું વર્તન સુધારું જાત સાથે વધુ પ્રામાણિક રહું ...જો આ બધી રમત હોય તો રમી લેવું.....જાત સાથે લેવા દેવા નથી તેમ કહી દેવું....
ટૂંકમાં કહી દઉં...જે પોતા માટે નહી પણ બીજાને ઈમ્પ્રેસ કરવા જીવનનો વ્યય કરે છે તે ડીપ્રેસ થશે જ ...
જે દિલમાં હોય તેવા જ રહીએ....અસત્ય,સંકુચિતતા ,દેખાવ અને દંભમાંથી અસલ આપણું જીવન જે કુદરતે આપ્યું છે તે જીવીએ આનંદમય .કોઈની પાસે ખોટા પાડવા કરતાં જાત સાથે .....
***************************************************************
